بالنگ ('Citrus medica 'Corsican)

بالنگ از جمله قدیمی ترین درخت از گروه مرکبات است که توسط بشر کشت می شد و تاریخ کشت آن به 1700 سال قبل از میلاد مسیح می رسد. در ایران باستان نیز در ناحیه شوش وجود داشته است. گیاه بالنگ در کتب سنتی با نام" اترج کبیر" آمده است . از نظر گیاه شناسی بالنگ و بادرنگ در یک گروه به نام" Citrus medica" قرار دارد. لازم به ذکر است این میوه در نهالستان میرنیا آماده ارائه می باشد. این رقم درختچه ای است غیر منظم و دارای میوه ای برنگ زرد، دارای پوسته ای ضخیم که قسمت عمده آن را پوست زرد و گوشت سفید داخل پوست را فرا گرفته و تقریبا جائی برای گوشت ترش غیر خوراکی وسط آن باقی نگذارده است. میوه این گیاه را معمولا بصورت مربا استفاده می کنند.  در ادامه به بررسی  ترکیبات شیمیائی و خواص داروئی بالنگ ها پرداخته می شود.

ترکیبات شیمیائی:

از نظر ترکیبات شیمیائی در پوست بالنگ روغن فراری وجود دارد که شامل لیمونن ، دیپنتن و سیترال است.در برگ گوشت ترش آن کومارین، ایزوپیم پینلین و سیترو پتن مشخص شده است. بالنگ حاوی مقادیر زیادی سیترونلال است که یک ترکیب آرامش دهنده بوده و در درمان بیماران مبتلا به افسردگی و بیماری های روانی کاربرد دارد.

خواص دارویی:

* پوست زرد بالنگ برای تقویت قلب و دماغ و کبد سرد و معده و احشای داخل شکم مفید است و برای تحلیل بادها و نفخ و کمک به هضم غذا موثر می باشد، به خصوص خوردن مربای آن با عسل توصیه می شود.

* اگر پوست و گوشت سفید خشک شده ی آن را در لابلای لباس ها بگذارند مانع بید زدن می شود.. 

* در چین از جوشانده ی ریشه و پوست بالنگ به عنوان ضد سرفه، نرم کننده ی سینه و رفع ناراحتی لومباگو استفاده می کنند.

* در هند وچین بالنگ را قطعه قطعه کرده و در الکل خیس می کنند و به عنوان ضد آسم می خورند.

*تخم بالنگ همانند مرکباتی مثل پرتقال ، کرم کش و ضد تب است. در تخم آن یک ماده ی سیانوژنتیک وجود دارد.

* روغن بالنگ از نظر طبیعت گرم و خشک است و مالیدن آن برای رفع بی حسی ، فلجی ، لقوه، رعشه و درد مفاصل، سیاتیک، امراض سرد عصبی و درد کلیه ، مثانه و خوشبو یی عرق نافع است.

نارنگی یونسی (Ponkan Mandarin)
 

نارنگی یونسی یا پونکن از انواع نارنگی های ماندارین (Madarin) و بهترین آن می باشد. نارنگی پوکن بومی هند است و کیفیت بسیار خوبی دارد. بذر آن در سال 1347 توسط آقای یونس ابراهیمی از امریکا به ایران وارد شده است و بعلت پژوهش های ایشان و معرفی این میوه بعنوان گونه ی مناسب، به نام یونسی معروف شد. این گونه نارنگی از انواع زودرس است و عاری از بیماری های ویروسی می باشد. درخت آن قوی، مرتفع و پر محصول است و میوه های آن گرد پخ، با ناف کوچک، پوست کلفت و صاف و بذرهای آن چند جنینی می باشد که از 3 تا 7 بذر است و همچنین دارای میوه هایش گوشتی و آبدار می باشد. فصل رویش این میوه ها از اوسط آبان تا اواسط دی است. این گونه از نارنگی نسبت به سایر گونه ها در سرما ضعیف تر است و مقاومت کمتری دارد و همچنین میوه هایش درشت تر از گونه های  دیگر است.

برخی از خواص نارنگی عبارتند از
 

نارنگی دارای ویتامین های A ، B1 ، B2 ،C پروتئین ، چربی ، قند، حاوی مقدار زیادی فسفر، کلسیم می باشد.
حاوی مقدار زیادی منیزیم است و از این طریق در فعالیت عضلانی، دستگاه گوارش و سیستم عصبی موثر است.
منبع غنی بتاکاروتن است.
این میوه خون را تصفیه و زیاد می کند.
برای کاهش تب و رفع تراکم خون در کبد مفید است.
به اعتقاد برخی، به خاطر خاصیت ضدعفونی کننده‌اش، می‌تواند در درمان سفلیس موثر باشد.
نارنگی مسکن اعصاب است و برای کلیه بیماران مفید است.
اگر می خواهید شب راحت بخوابید چند دانه نارنگی بخورید .
برای پیشگیری از سرطان مفید است،هسپریدین ماده موجود در قسمت سفید پوست نارنگی تاثیر آنتی اکسیدان و ضد التهابی روی سلول ها و بافت ها دارد و مانع از پیری و سرطان می شود.
باعث تکثیر و شکل گیری سلول های جدید می شود.

تکثیر گیاه
 

گونه های مختلف مرکبات اگرچه با روش های مختلفی مانند کاشت بذر، قلمه زنی، خوابانیدن و پیوند زدن شاخه یا جوانه امکانپذیر می باشد اما معمول ترین شیوه در سطح جهانی استفاده از پیوند جوانه و به طور خواص، پیوند سپری است. در خانواده مرکبات می توان براحتی گونه ها و حتی جنس های مختلف را به سهولت و بدون ظهور علایم ناسازگاری به یکدیگر پیوند زده و ترکیب های مختلفی از پایه و پیوندک را به منظورهای مختلف ایجاد کرد.پیوند زدن برای تکثیر مرکبات  رایج ترین نوع پیوند هم پیوند تی و اسکنه ای می باشد.